Γνωρίστε τα πάντα για το Επανιέλ Μπρετόν

Η καλύτερη ευκαιρία για να αξιολογήσεις τις ιδιότητες ενός δείχτη είναι το αληθινό κυνήγι, με την προϋπόθεση ότι αυτό διεξάγεται σε άγρια θηράματα, το οποίο συνήθως είναι δύσκολο, σε ένα κατάλληλο βιότοπο και τον σωστό χειριστή!

Είναι πράγματι ο μοναδικός τρόπος μετά από πολλά κυνήγια να αξιολογήσεις το σύνολο των δυνατοτήτων του σκύλου αλλά και τα αδύνατα του σημεία τα οποία προέρχονται από τον εγκέφαλό του (εξυπνάδα, πάθος, θάρρος και θέληση για επιτυχία), καθώς και αυτά που προέρχονται από τις φυσικές του ικανότητες είναι (καρτερία και όχι αντίσταση, στύλ, ύψος του κεφαλιού), και αυτά που και αφορούν και τα δύο: μύτη (δύναμη, διορατικότητα, ευαισθησία), ικανότητα για «δυνατή» κάλυψη (σε βάτους);
Εάν ο χειριστής είναι σίγουρος και δεν έχει αμφιβολία για την επίδοση του σκύλου τότε δεν θα είναι αναγκαία άλλη δοκιμή αξιολόγησης και θα ήταν αρκετό να εμπιστευθεί τον εαυτό του.

Εννοείται, δεν είναι εύκολο, και γι΄αυτό είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκαν οι αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων.
Σε μία χρονική περίοδο μεταξύ 15 - 30 λεπτών, ο σκύλος απαιτείται να αποκαλύψει ένα σίγουρο ποσοστό των χαρακτηριστικών του... αλλά ποτέ όλα τα χαρακτηριστικά, καθώς τα χαρακτηριστικά είναι διαφορετικά ανάλογα με το είδος των αγώνων.

Οι ανοιξιάτικοι αγώνες της άγριας πέρδικας, είναι προτιμότεροι για την εκτίμηση των βασικών ικανοτήτων ενός σκύλου φέρμας.

Αυτοί οι αγώνες απαιτούν από τα συμμετέχοντα σκυλιά ποιότητα πάθους, αντίστασης και το καλύτερο τους μία νοοτροπία χωρίς αποτυχία. Φυσικά αυτές οι εξετάσεις δεν πρέπει να αφομοιώνονται με απλές «κλίμακες» και πρακτική πάνω σε «χαλί». Ένα εξαιρετικό τρέξιμο, σε καλαμιές, όταν υπάρχει ένας βίαιος άνεμος ο οποίος  μετά από μερικά λεπτά πνίγει το σκυλί, ή ακόμα και όταν το τοπίο είναι πολύ λοφώδης, απαιτεί περισσότερο από την κανονική ποιότητα ενός μπρετόν.

Δύο πράγματα έρχονται στο μυαλό μου σε τέτοιο περιβάλλον:
Η ικανότητα του σκύλου να «ανοίγει» δείχνοντας απληστία, απληστία, πλεονεξία για παιχνίδι. Την ικανότητα να παίρνει πρωτοβουλίες π.χ. να βγει από την συνηθισμένη διαδρομή για να ελέγξει μυρωδιά, ή ένα μέρος, που φαίνεται να έχει όρια (όριο του τερραίν, άκρη του δρόμου, θάμνους κ.τ.λ.), δείχνει εξυπνάδα και αίσθηση κυνηγίου. Αυτές οι ικανότητες είναι έμφυτες.  Αλίμονο, η έντονη εκπαίδευση από μερικούς εκπαιδευτές που προηγείται πριν από τους αγώνες προκαλεί «μηχανοποίηση» του μπρετόν, η οποία κατά την γνώμη μου είναι υπερβολική και λανθασμένη.  

Χωρίς αμφιβολία αυτή η «μηχανοποίηση», μειώνει τους κίνδυνους, κάνει την αναζήτηση όσο πιό ορθή γίνεται και αυξάνει «την απόδοση της επένδυσης» που έχεις κάνει. Αλλά όταν οι χειριστές αφήνουν όλη την πρωτοβουλία στο σκύλο τότε βελτιώνουν περισσότερο τα στοιχεία που διαθέτει και που είναι έμφυτα και τα μπρετόν που διακρίνονται για τα ιδιαίτερά τους προσόντα είναι κατάλληλα για αναπαραγωγή.

Από την άλλη, η συμπεριφορά της πέρδικας, ιδίως όταν είναι προσεκτικές και τρέχουν ασταμάτητα, δεν είναι δυνατό να υποστεί το μπρετόν μας υπερβολική πίεση στην εκπαίδευσή του διότι θα το κάνει διστακτικό στο μπλοκάρισμα και στην φέρμα. Γι΄αυτό η ποιότητα της φέρμας με τον τρόπο που λαμβάνεται και το στυλ του μπρετόν την στιγμή αυτή αποτελεί ένα πολύ σημαντικό και αποφασιστικό στοιχείο στην αξιολόγησή του. Βέβαια το στυλ και ο τρόπος που φερμάρει το μπρετόν δεν διδάσκονται αλλά είναι έμφυτα. 

Και αν προσθέσουμε στα κριτήρια που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη κατά την αξιολόγηση του μπρετόν μας κατά τους αγώνες της άνοιξης την βλάστηση για το ύφος και το ύψος του κεφαλιού, βγάζουμε το συμπέρασμα ότι είναι μια ιδανική κατάσταση για αξιολόγηση ενός δείχτη.

Μήπως μπορούμε να συμπεράνουμε, όπως κάνουν μερικοί κάνουν, ότι η συλλογή επιβητόρων πρέπει να γίνεται πριν από όλα στον «τιμοκατάλογο» των ανοιξιάτικων αγώνων; Πρώτα απ΄όλα είναι η ισχυρή μου γνώμη ότι δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι υπάρχουν στιγμές όπου το μπρετόν μας απλά απαιτείται να έχει την ικανότητα να κυνηγά, για παράδειγμα όπως σε άλλους κυνηγετικούς αγώνες στην μπεκάτσα, στο μπεκατσίνι και άλλα πουλιά του βουνού.

Οι αγώνες σε μπεκάτσες επιτρέπει την δοκιμή άλλων ικανοτήτων του δείχτη. Ο βιότοπος στον οποίον απαιτείται να τρέξουν τα σκυλιά θέτουν ως προϋπόθεση να μπορούν να προσαρμοστούν στη «σκληρότητα» (γεγονός το οποίο υποδηλώνει καλή νοοτροπία) και να είναι σε θέση να εξερευνήσουν το έδαφος σε οποιοδήποτε σημείο.

Φυσικά, ο τρόπος (βλάστησης) με τον οποίον το έδαφος καλύπτεται είναι επίσης ένα κριτήριο που αξιολογείται, αλλά εδώ εξαρτάται ουσιαστικά στον τρόπο με τον οποίο το σκυλί θα αποφασίσει να δουλέψει. Εισήγησή μου είναι το σκυλί να έρχεται σε επαφή με διάφορα είδη εδαφών και βλάστησης από την νεαρή του ηλικία ούτως ώστε αργότερα να μην αντιμετωπίσει πρόβλημα στο ψάξιμο σε δύσκολα εδάφη και πυκνή βλάστηση.

Τα χαρακτηριστικά της επιθυμητής συμπεριφοράς για το σκυλί που αντιμετωπίζει το πουλί είναι διαφορετικά:
Να είναι σε θέση να ανακαλύψει την παρουσία του πουλιού κάτω υπό συνθήκες  όπου εντοπίζεται μόνο η μυρωδιά γιατί είναι συχνά πιό ευαίσθητη από ό, τι σε ένα ανοικτό πεδίο, να μπορεί να αναγνωρίσει τον τόπο με βεβαιότητα, να αναγκάσει το πουλί να σταθεί σταθερό (δηλαδή να το μπλοκκάρει) εννοείται κρατώντας την ανάλογη απόσταση «safe distance». Όλα αυτά τα βήματα κατά το μπλοκάρισμα των πουλιών απαιτούν το σκυλί να έχει «καλή μύτη» ούτως ώστε να επιλέξει την μυρωδιά η οποία προέρχεται από την παρουσία θηράματος.

Αυτός είναι ο λόγος, χωρίς αμφιβολία, αυτού του είδους εξετάσεων έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επιλογή των καλύτερων πιθανών γεννητόρων.

Σήμερα, αρκετά σκυλιά είναι τουλάχιστον σε ένα στάδιο της ζωής τους, αποκλειστικά εκπαιδευμένα σε ένα είδος αγώνα και αυτό είναι το «τίμημα» που πρέπει να «πληρώσει» κάποιος αν θέλει να κερδίσει το συγκεκριμένο είδος αγώνα.

Αρκετά σκυλιά έρχονται αντιμέτωπα με πουλιά στα πρώτα στάδια της εκπαίδευσής τους. Αυτό φαίνεται να είναι σημαντικό, αν όχι θεμελιώδες, να βεβαιωθείς ότι ζητώντας το μέγιστο των δυνατοτήτων ενός μπρετόν σε ένα συγκεκριμένο είδος τερραίν απαιτούνται ειδικές ικανότητες από το σκυλί αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να αδιαφορήσουμε για την ισορροπημένη βελτίωση και των λοιπών ικανοτήτων που διαθέτει.

Ανακεφαλαιώνοντας, θα πρέπει να τονίσουμε ότι παρ΄όλο που οι αγώνες κυνηγετικών ικανοτήτων θεωρούνται το «κλειδί» στην επιλογή των κατάλληλων σκυλιών για αναπαραγωγή εντούτοις δεν θα πρέπει να δίνουμε λιγότερη σημασία στα μπρετόν που διακρίνονται στις δυνατότητες και ικανότητές τους κάτω από συνθήκες πραγματικού κυνηγίου.

Γι΄αυτό, είμαι της άποψης, ότι η ορθή αναπαραγωγή θα πρέπει να στηρίζεται και στους δύο πιό πάνω πυλώνες.



Christian Dagorne
Επαγγελματίας Εκπαιδευτής